اطلاعات کوانتومی/ عجایب کوانتوم

در فیزیک و علوم کامپیوتر، اطلاعات کوانتومی اطلاعاتی است که در حالت یک سیستم کوانتومی نگهداری می‌شود. اطلاعات کوانتومی موضوع بنیادین مطالعه در نظریه اطلاعات کوانتومی است و می‌تواند با استفاده از تکنیک‌های مهندسی‌ که به عنوان پردازش اطلاعات کوانتومی شناخته می‌شود، دستکاری شود.   اطلاعات کلاسیک می‌تواند توسط کامپیوترهای دیجیتال پردازش شود، از محلی به محل دیگر منتقل شود، به وسیلهٔ الگوریتم‌ها دستکاری شود و با ریاضیات علوم کامپیوتر تجزیه و تحلیل شود، همین موارد درباره اطلاعات کوانتومی نیز صدق می‌کند. در حالی که واحد پایه اطلاعات کلاسیک بیت است، در اطلاعات کوانتومی واحد پایه کیوبیت است.

 یک  از موضوعاتی که شانس یک فرد برای دریافت جایزه نوبل را افزایش می‌دهد انجام مطالعه در زمینه فیزیک کوانتوم است. مواردی مانند "آزمایش‌های نابرابری بل"(tests of Bell’s inequality)، درهم‌تنیدگی کوانتوم، رمزنگاری کوانتومی و محاسبات کوانتومی از آن موضوعات جذاب هستند. آخرین جایزه نوبل فیزیک در این زمینه در سال ۲۰۱۲ به "دیوید جفری واینلند"(David J.Wineland) و "سرژ هاروش"(Serge Haroche) به خاطر روش‌های نوآورانه آزمایشگاهی آنها برای کار با تک سامانه‌های کوانتومی تعلق گرفت.

مزایا: محاسبات کوانتومی به لطف سرمایه‌گذاری‌های رایانش سنتی غول‌های فناوری مانند گوگل، آی.بی.ام و مایکروسافت چند سالی است که به یک موضوع داغ و جذاب تبدیل شده است. یکی از مزایای این موضوع این است که طی آن پژوهشگران می‌توانند به راحتی به موضوعات و تئوری‌های دیگر مانند "الگوریتم ‌های بدون کلون کردن"(no-cloning)، کدگذاری متراکم و الگوریتم‌های کوانتومی بپردازند.

معایب: هیچ معیار رسمی وجود ندارد که فردی اگر به یک موضوع خاص بپردازد جایزه به او تعلق می‌گیرد زیرا چنین نیست و احتمال اینکه هر ساله در مراسم نوبل به افراد به دلیل پژوهش آنها در زمینه فیزیک کوانتوم جایزه نوبل دهند زیاد نیست و هر ساله به یک پژوهش خاص در یک زمینه تعلق می‌گیرد برای مثال سال گذشته نوبل فیزیک به پژوهشگرانی که در زمینه فناوری‌های لیزر تحقیق کرده بودند، تعلق گرفت. جایزه "نوبل" فیزیک سال ۲۰۱۸ به طور مشترک "آرتور اشکین" (Arthur Ashkin)،"جرارد مورو" (Gérard Mourou) و "دونا استریک‌لند" (Donna Strickland) به خاطر نوآوری‌های انقلابی در حوزه فیزیک لیزری تعلق گرفت. اشکین صاحب نصف جایزه و دو دانشمند دیگر نیز هر کدام صاحب یک چهارم از جایزه نقدی بنیاد نوبل شدند.